Bằng độc quyền sáng chế
Sáng chế là giải pháp kỹ thuật mới so với trình độ kỹ thuật trên thế giới, có trình độ sáng tạo, có khả năng áp dụng trong các lĩnh vực kinh tế xã hội (Điều 782 Bộ luật Dân sự).
Văn bằng bảo hộ giải pháp hữu ích là Bằng độc quyền giải pháp hữu ích, có hiệu lực kể từ ngày cấp đến hết 10 tính từ ngày nộp đơn hợp lệ.
Bằng độc quyền Giải pháp hữu ích
Giải pháp hữu ích là giải pháp kỹ thuật mới so với trình độ kỹ thuật trên thế giới, có khả năng áp dụng trong các lĩnh vực kinh tế xã hội (Điều 783 Bộ luật Dân sự).
Văn bằng bảo hộ giải pháp hữu ích là Bằng độc quyền giải pháp hữu ích, có hiệu lực kể từ ngày cấp đến hết 10 tính từ ngày nộp đơn hợp lệ.
Văn bằng bảo hộ kiểu dáng công nghiệp
Kiểu dáng công nghiệp là hình dáng bên ngoài của sản phẩm được thể hiện bằng đường nét, hình khối, màu sắc hoặc sự kết hợp những yếu tố đó, có tính mới đối với thế giới và dùng làm mẫu để chế tạo các sản phẩm công nghiệp hoặc thủ công (Điều 784 Bộ luật Dân sự)
Văn bằng bảo hộ kiểu dáng công nghiệp là Bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp, có hiệu lực từ ngày cấp đến hết 5 năm tính từ ngày nộp đơn hợp lệ, có thể được gia hạn liên tiếp 2 lần, mỗi lần 5 năm.
Quyền của tác giả sáng chế, giải pháp hữu ích, kiểu dáng công nghiệp:
Tác giả Sáng chế, Giải pháp hữu ích và Kiểu dáng công nghiệp có các quyền sau:
1. Ghi tên vào văn bằng bảo hộ sáng chế, giải pháp hữu ích và các tài liệu khoa học khác;
2. Nhận thù lao khi sáng chế, giải pháp hữu ích được sử dụng nếu chủ sở hữu và tác giả không có thoả thuận nào khác;
3. Yêu cầu toà án, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền khác xử lý các hành vi xâm phạm bản quyền tác giả của mình;
4. Nhận giải thưởng đối với sáng chế, giải pháp hữu ích mà mình là tác giả.
Các trường hợp không được bảo hộ
Theo Điều 4 Nghị định 63/CP, những đối tượng sau không được bảo hộ với danh nghĩa là sáng chế, giải pháp hữu ích:
Ý đồ, nguyên lý và phát minh khoa học;
Phương pháp, hệ thống tổ chức và quản lý kinh tế;
Phương pháp và hệ thống giáo dục, giảng dạy, đào tạo;
Phương pháp luyện tập cho vật nuôi;
Hệ thống ngôn ngữ, hệ thống thông tin, hệ thống phân loại và sắp xếp dữ liệu;
Bản thiết kế và sơ đồ quy hoạch các công trình xây dựng, các đề án quy hoạch và phân vùng lãnh thổ;
Giải pháp chỉ đề cập đến hình dáng bên ngoài của sản phẩm, chỉ mang đặc tính thẩm mỹ mà không mang đặc tính kỹ thuật;
Ký hiệu quy ước, thời gian biểu, các quy tắc và các luật lệ, các dấu hiệu tượng trưng;
Các phần mềm máy tính, thiết kế bố trí vi mạch điện tử, mô hình toán học, đồ thị tra cứu và các dạng tương tự;
Giống thực vật, giống động vật;
Phương pháp phòng bệnh, chẩn đoán bệnh và chữa bệnh.
Theo Điều 4 Nghị định 63/CP, các đối tượng sau đây không được Nhà nước bảo hộ với danh nghĩa là kiểu dáng công nghiệp:
Hình dáng bên ngoài của sản phẩm được tạo ra một cách dễ dàng đối với người có trình độ trung bình thuộc lĩnh vực tương ứng;
Hình dáng bên ngoài do đặc tính kỹ thuật của sản phẩm bắt buộc phải có hoặc chỉ mang đặc tính kỹ thuật;
Hình dáng bên ngoài của các công trình xây dựng dân dụng hoặc công nghiệp;
Hình dáng của sản phẩm không nhìn thấy được trong quá trình sử dụng;
Kiểu dáng sản phẩm chỉ có giá trị thẩm mỹ.
Nguyên tắc "nộp đơn đầu tiên"
Nguyên tắc nộp đơn đầu tiên được áp dụng ở Việt Nam nhằm xác định quyền ưu tiên đối với đơn yêu cầu cấp Bằng độc quyền Sáng chế, theo đó Bằng độc quyền Sáng chế sẽ được cấp cho người nộp đơn sớm nhất trong số những người nộp đơn. Nếu nhiều người đều nộp đơn yêu cầu cấp Văn bằng bảo hộ với cùng một sáng chế, một giải pháp hữu ích, một kiểu dáng công nghiệp vào cùng một ngày hoặc có ngày ưu tiên trùng nhau, thì các chủ thể đó sẽ được đề nghị cùng đứng tên nộp một đơn duy nhất và khi được cấp, Văn bằng bảo hộ được cấp chung cho các chủ thể đó với danh nghĩa là các chủ sở hữu chung. Nếu một trong các người nộp đơn không đồng ý, Văn bằng bảo hộ Sáng chế sẽ không được cấp.
Nếu với cùng một giải pháp kỹ thuật mà có một hoặc một số đơn yêu cầu cấp Bằng độc quyền sáng chế và một hoặc một số đơn yêu cầu cấp Bằng độc quyền giải pháp hữu ích và nếu các đơn nói trên có điều kiện ưu tiên như nhau thì Cục Sở hữu công nghiệp đề nghị các chủ thể nộp đơn thống nhất chọn hình thức bảo hộ (Bằng độc quyền sáng chế hoặc Bằng độc quyền giải pháp hữu ích) và hợp nhất đơn như đã đề cập ở trên đây.
Cục SHTT